Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Centranthus ruber & Gladiolus x byzantinus

fotò
fotò
Pan-couguiéu

Centranthus ruber

Caprifoliaceae Valerianaceae

Àutri noum : Pan-couguiou, Caurello, Embriago, Gosso-embriago, Cournacho.

Noms en français : Valériane rouge, Lilas d'Espagne.

Descripcioun :
Lou pan-couguiéu tiro l'iue emé si poulìdi flour roujo, roso e de cop que i'a blanco. Es un pau lignouso à la baso. Se destrìo de Centranthus lecoqii que si fueio soun bèn mai larjo (4 à 5 cm). Coumpara emé lou pan-cougiéu-de-Lecoq o emé lou pan-cougiéu-di-fuei-estrecho.

Usanço :
Mau-grat que la planto siegue empouisounanto à forto doso, li flour e li jouìni fueio podon èstre manjado, mesclado dins l'ensalado. Lou pan-couguiéu èi vertuous contro lou mau de vèntre.

Port : Grando erbo
Taio : 20 à 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Centranthus
Famiho : Caprifoliaceae
Famiho classico : Valerianaceae


Coulour de la flour : Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Roucaio - Esboudèu - Escoumbre e proche dis oustau - Coulino
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Centranthus ruber (L.) DC., 1805

fotò
fotò
Coutèu(-de-Bizànci)

Gladiolus x byzantinus

Iridaceae

Àutri noum : Coutelas, Coutelo, Glaujòu, Glai, Coutelet.

Nom en français : Glaïeul de Byzance.

Descripcioun :
Lou coutèu-de-Bizànci duerb à la primo si poulìdi flour dins li prado e ermas secarous de Prouvènço pas trop liuen de la mar. Es un bastard naturau entre Gladiolus italicus e Gladiolus dubius. A li coulour dóu premié e un pau la larjour dóu segound. D'efèt li tepalo d'en aut sus li coustat soun pu larg que li dóu coutèu d'Itàli. Peréu lis antèro soun pu courteto (fotò) e li grano un pau alado, mai pas tant que pèr Gladiolus dubius.

Usanço :
Li coutèu coume la maje part dis Iridaceae soun empouisounant.

Port : Erbo
Taio : 0,6 à 1,5 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gladiolus
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Mars à mai

Liò : Prado - Ermas - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Gladiolus x byzantinus Mill., 1768 (= Gladiolus communis subsp. byzantinus (Mill.) Douin, 1931 )

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
RR
R
R
ges
R
ges

Centranthus ruber & Gladiolus x byzantinus

C
C
C
CCC
C
R
C
R

Coumpara Pan-couguiéu emé uno autro planto

fotò

Coumpara Coutèu(-de-Bizànci) emé uno autro planto

fotò